در میزگرد فارس با حضور کارشناسان موانع تولید دانه‌های روغنی بررسی شد
شرکت جهاد سبز
در میزگرد فارس با حضور کارشناسان، نیاز ۹۵ درصدی به واردات کالای استراتژیک دانه‌های روغنی،افزایش مصرف به موازات کاهش تولید، ظرفیت ۴.۶ میلیون تن کارخانه‌های روغن کشی و نیز ضایعات ۲۵ درصدی دانه روغنی کلزا مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در حالی که روغن نباتی به مدد توزیع اقلام کوپنی در سال‌های نه چندان دور در سبد مصرف خانوارهای ایرانی قرار گرفت و روز به روز هم مصرف آن افزایش یافت، تولید دانه‌های روغنی در کشور با سیر نزولی مواجه شد به طوری که 95 درصد از نیاز کشور به روغن از طریق واردات و دلارهای نفتی تامین می‌شود.
این در حالی است که به گفته کارشناسان بهداشتی عمده دلیل مرگ و میر به خاطر بیماری‌های قلبی و عروقی و مصرف بیش از اندازه روغن‌های خوراکی است.
از کنار تولید 5 درصدی دانه های روغنی در سال جاری و کاهش تولید آن در سال های اخیر در حالی که این محصولات جزء محصولات استراتژیک و اساسی کشور به شمار می رود نمی توان به راحتی گذشت.
پرداختن به دلایل کاهش تولید دانه‌های روغنی وقتی آشکارتر می‌شود که بدانیم، برای تأمین روغن مورد نیاز کشور سالانه 4 میلیارد دلار صرف واردات می‌شود و این در حالی است که روغن جزء محصولات اساسی است اما وابستگی به واردات به 95 درصد رسیده است.
کاهش تولید دانه‌های روغنی در کشور علاوه بر واردات روغن خام منجر به واردات کنجاله که یک محصول اساسی برای تولید مرغ و تخم‌مرغ است، می‌شود و به عبارتی عدم تولید یک محصول منجر به زنجیره طولانی از واردات می‌شود که میلیون‌ها دلار باید صرف آن کرد.
البته واردات در صورت عدم یا کمبود تولید کالایی در داخل روی خوش سکه است، چرا که مسائل مختلف بین‌المللی ممکن است، مشکلاتی را برای واردات محصولات اساسی و مورد نیاز به وجود آورد که قطعا این امر به بخش‌های مختلف تولید صدمه می‌‌زند.
در دهه 1340 بیش از 75 درصد از نیاز کشور به دانه‌های روغنی از طریق تولیدات داخل تأمین می‌شد، اما رفته رفته با افزایش جمعیت و تقاضا و در مقاطعی بی‌توجهی به مسئله تولید، این میزان کاهش یافته، چنانچه در سال‌های اخیر تولید دانه‌های روغنی به حدود 10 درصد و در سال جاری هم به 5 درصد از نیاز کشور رسید.
اما این مسئله یعنی کاهش تولید دانه‌های روغنی ناشی از بی‌توجهی مسئولان وزارت جهاد کشاورزی به امر تولید است یا سود حاصل از واردات صنایع روغن‌کشی و روغن‌نباتی یا هر دلیل دیگر موضوعی است که باید در راستای حمایت از تولید به آن پرداخته شود.
در این راستا تلاش کردیم تا با برگزاری میزگردی با عنوان «موانع تولید دانه‌های روغنی در کشور»متشکل از نمایندگان زنجیره تولید دانه‌های روغنی شامل تولید‌کننده، وزارت جهاد کشاورزی، صنایع روغن‌کشی و روغن‌نباتی نمایندگانی را دعوت کنیم تا به بررسی نقاط ضعف و قوت امر تولید دانه‌های روغنی بپردازند که علیرغم تمام تلاش در این زمینه متاسفانه موفق به حضور همه این افراد در میزگرد نشدیم.
در نهایت آقایان اکبر سبقتی دبیر انجمن روغن‌کشی، افشین اسماعیلی‌فر عضو هیات علمی دانشگاه ازآد اسلامی و متخصص بیماری شناسی گیاهی – امنیت غذایی در این میزگرد حضور یافتند و به بیان نقطه نظرات خود در مورد نحوه تولید و موانع تولید دانه‌های روغنی در کشور پرداختند.
* سؤال: سال‌هاست که در زمینه تولید و خودکفایی دانه‌های روغنی مباحث مختلفی مطرح می‌شود، اما متاسفانه نه تنها در تولید این محصولات به جایی نرسیده‌ایم بلکه امسال به کمترین میزان تولید دانه‌های روغنی یعنی حدود 5 درصد رسیده‌ایم، دلیل این امر چیست؟
افشین اسماعیلی‌فر عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و متخصص بیماری شناسی گیاهی – امنیت غذایی در پاسخ به این سؤال، گفت: گندم، دانه‌های روغنی و شکر 3 کالای استراتژیک است که در برنامه‌های توسعه‌ای کشور همواره به عنوان اولویت مطرح بوده است.
به علت سیاست‌هایی که دولت در سال‌های گذشته داشته در مورد تولید گندم به یک ثبات نسبی رسیده‌ایم، اما از سال‌های قبل از انقلاب تاکنون شیب تولید دانه‌های روغنی در کشور به سمت پایین بوده است.